Het Schotse café

Het Schotse boek

Vrienden discussiëren samen graag over hun hobby's. En zo kwamen in de jaren '30 van vorige eeuw in het Poolse Lvov (tegenwoordig het Oekraïense Lviv) wiskundigen samen in het 'Scottish café' om te discussiëren over wiskunde. Ze schreven met houtskool tal van vragen en problemen op de marmeren tafelbladen en loofden prijzen uit aan wie ze kon oplossen: enkele flessen bier of wijn, een levende gans... Drijvende kracht achter de groep was Stefan Banach, grotendeels autodidact, maar intussen professor aan de plaatselijke universiteit. Zijn vrouw nam een boek mee om een aantal van de problemen te noteren en zo ontstond het Scottisch book. Veel leden van de groep overleefden de oorlog niet, maar het boek wel. Het boek werd uitgegeven, vertaald in het Engels en groeide uit tot een cultboek onder wiskundigen. Sommige problemen werden pas jaren later opgelost. Zo ontving de Zweedse wiskundige Per Enfel in 1972 een levende gans als prijs voor het oplossen van probleem 153. Hij kreeg de prijs 36 jaar na het opstellen ervan uit de handen van opsteller Stanislav Mazur (verantwoordelijk voor 43 opgaven).
Image

Probleem 59

Het is niet moeilijk om een vierkant de verdelen in vier kleinere vierkanten.
Image
Maar probleem 59 uit het Schotse boek luidt: "Kan je een vierkant verdelen in vierkanten van onderling verschillende afmetingen?" Professor Ruziewicz stelde de vraag aan zijn studenten en publiceerde de vraag ook in het Schotse boek.