girih-patroon reconstrueren (4)
Kalon moskee 16e eeuw (Bukhara - Oezbekistan)
Sommige lijnpatronen zien er ingewikkelder uit dan ze in werkelijkheid zijn.
In het patroon op een zwik van de Kalon Moskee in Bukhara werden de lijnen van het patroon ontdubbeld, zodat het patroon rijkelijker oogt.
Toch is het patroon eenvoudiger dan het op het eerste zicht lijkt.
Ga aan de slag in het Notitieblok venster en reconstrueer het patroon van girih tegels.
Gebruik hiervoor de knop Vrije vorm in de categorie Vorm.
Tip: Vertrek met het omlijnen van de grootste stervorm door een girih tegel en kijk wat zich verder aanbiedt.
type ster
In een girih-patroon vormen de lijnen vanuit het midden van de zijden van een girh tegel lijnen een vaste hoek met deze zijde. De keuze van deze hoek bepaalt het karakter van de ster en het patroon.
In de praktijk verbinden de lijnen middens van zijden met elkaar.
Een kenmerkend cijfer bepaalt de parameters:
- Hoeveel punten heeft de ster?
- Hoeveel zijden verder ligt het eindpunt van elke lijn?
hetzelfde totaal anders
Hetzelfde girih patroon met tienhoeken, vijfhoeken en zeshoekige tonnen kan je ook heel anders uitwerken.
Weer zie je hoe je vanuit eenzelfde girih patroon een totaal verschillend eindresultaat kunt creëren.
- Een voorbeeld vind je op een paneel in het complex van het Gur Emir mausoleum in Samarkand.
- Een totaal andere uitwerking vind je dan langs de binnenkant van de boog rond de ingang van de Abdullah Khan madrassa in Bukhara. Op het eerste zicht krijg je kop noch staart aan het patroon en toch is het ook gewoon opgebouwd uit slechts drie types veelhoeken: tienhoeken, vijfhoeken en tonvormige zeshoeken.
drie keer hetzelfde girih-patroon...
andere opties voor het lijnenpatroon
Met deze varianten zijn we nog lang niet uitgepraat. Je kan ook andere opties nemen voor het trekken van lijnen vanuit de zijden van de onderliggende veelhoeken.
Verrassende uitwerkingen van hetzelfde onderliggend patroon van tienhoeken, vijfhoeken en zeshoekige tonnen vind je in het hoofdstuk andere tegels en patronen. Zo kan je o.a.:
- de lijnen van het lijnenpatroon niet laten vertrekken vanuit het midden van elke zijde.
- 10/2- en 10/4 lijnen in een tienhoek combineren en een patroon creëren zonder sterren.
Mooier dan met deze 5 voorbeelden kan je het nauwelijks illustreren:
- Het aan elkaar passen van veelhoeken is niet het einde, maar slechts de start van een patroon.
- De crux in het bestuderen van islamitische geometrische patronen is allerminst "Zijn ze nu wel of niet a-periodisch?" Het is niet eens een issue binnen het brede scala van ontwerpmogelijkheden en de duidelijke drang die je merkt in het exploreren van deze mogelijkheden.